عصر موزیک » قصه زاینده رود به سر رسید؛ آب پشت سد خشکید
  • ۸ بهمن ۱۴۰۳
  • 25 نظر
  • دانلود آهنگ جدید

قصه زاینده رود به سر رسید؛ آب پشت سد خشکید

دومینوی خشکیدگی از تالاب گاوخونی در پایاب حوضه آبریز زاینده‌رود به سراب‌ و سرچشمه‌ها رسیده است و لکه‌های خشکی جزیره‌وار در سد زاینده‌رود نمایان شدند.

به گزارش سایت طلا،سد زاینده‌رود از سمت ایستگاه آبخیزداری آن، به خشکی رسیده و به دلیل کاهش سطح آب، مراتع و روستاهایی که از سال ۱۳۴۹ در زمان آبگیری این سد به زیر آب رفته بودند، سر از آب بیرون آوردند.

این در حالی است که به دلیل کاهش بی سابقه سطح آب، روز یکشنبه هفتم بهمن‌ماه نیروگاه برق آبی سد تنظیمی زاینده‌رود از مدار خارج شد.

بنا بر آخرین آمار در حال حاضر ۱۵۱ میلیون مترمکعب آب در مخزن سد زاینده‌رود مانده است در حالی که در مدت مشابه سال گذشته حجم آب سد ۲۷۲ میلیون مترمکعب بود. در شرایطی که بارش‌های امسال در سرشاخه‌های رودخانه زاینده‌رود کاهش یافته، هم اینک میزان آب ورودی به سد به ۹ مترمکعب بر ثانیه و خروجی از آن ۱۴ مترمکعب بر ثانیه است.

کاهش ۸۰ درصدی ارتفاع برف در سرچشمه زاینده‌رود

اگرچه ۵۴ سال پیش سد زاینده‌رود با ظرفیت یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعب با هدف تأمین آب آشامیدنی، محیط‌زیست، کشاورزی و صنعت در منطقه مرکزی ایران به بهره‌برداری رسید اما طی سه دهه اخیر افزایش مصارف، طرح‌های توسعه‌ای و برداشت‌های غیرمجاز سبب کاهش آورد رودخانه به پایین‌دست حوضه شده و امسال به دلیل کاهش بارندگی، دومینوی خشکیدگی زاینده‌رود به یکی از بزرگترین سدهای ایران رسیده است.

داده‌های مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور نشان می‌دهد که با گذشت چهار ماه از سال آبی ۱۴۰۳- ۱۴۰۴، ارتفاع برف در کوهرنگ از توابع استان چهارمحال و بختیاری که سرشاخه اصلی دو حوضه بزرگ زاینده‌رود و کارون است تا یکم بهمن ماه ۱۶ سانتیمتر اندازه‌گیری شده است در حالی که هر سال در مدت مشابه تا این تاریخ ارتفاع و پوشش برف به بیش از ۸۰ سانتی‌متر می‌رسید. بنا بر آمار موجود، امسال ارتفاع برف در سرشاخه اصلی حوضه آبریز زاینده‌رود بیش از ۸۰ درصد کمتر از میانگین بلند مدت این ایستگاه است و این شرایط در حالی است که ارتفاع برف این ایستگاه یکم بهمن ماه سال گذشته ۹۰ سانتیمتر بوده است.

سرشاخه حوضه‌های زاینده‌رود و کارون ۱۰۰ درصد درگیر خشکسالی

در همین ارتباط معصومه نوروزی مدیرکل هواشناسی استان چهارمحال و بختیاری به مهر می‌گوید: شهرستان کوهرنگ که سرشاخه ۲ رودخانه بزرگ کارون و زاینده‌رود است و تأمین منابع آب در استان‌های پایین‌دست نظیر اصفهان و خوزستان به بارش‌های این منطقه وابستگی شدیدی دارد، ۱۰۰ درصد مساحت آن درگیر خشکسالی است.

وی در عین حال می‌افزاید: الگوهای هواشناسی بارش‌ها را تا پایان ۱۴۰۳ کمتر از نرمال نشان می‌دهد، اگرچه انتظار داریم که تا نیمه اول بهمن ماه مقداری شرایط بارشی بهتر شود و بر اساس آخرین برآوردها الگوهای بارشی برای بهار بارندگی‌ها را نرمال نشان می‌دهند.

کاهش بارندگی نه تنها در کوهرنگ سرچشمه اصلی حوضه زاینده‌رود بلکه در دیگر سرشاخه‌ها از جمله حوضه پلاسجان و در مناطق غرب و شمال غرب استان اصفهان نیز نسبت به دوره بلندمدت تا حدود ۷۰ درصد بارش‌ها کمتر شده است.

زاینده‌رود رو به احتضار، کشت کشاورز اصفهانی بی ثمر

سد زاینده‌رود اکنون در شرایطی رو به احتضار می‌رود که کشت پاییزه صدها کشاورز غرب و شرق اصفهان که عمده آن گندم بوده برای به ثمر نشستن نیازمند دومین نوبت آبیاری است در حالی که سطح زیر کشت اراضی شرق اصفهان به نصف کاهش یافته و کشاورزان در شرایطی مطالبه حقابه دارند که دیگر چاه‌های نیمه خشک آنان نیز جوابگوی تشنگی اراضی نیست.

اما دومینوی خشکیدگی حوضه زاینده‌رود پیش از آنکه گریبان اراضی کشاورزی حوضه را بگیرد، حقابه دار اصلی یعنی تالاب گاوخونی را به اغما فرو برد. تالابی که سال‌هاست سهم نیاز آبی آن در برنامه منابع و مصارف وزارت نیرو عملاً حذف شده است و جز پساب قطره‌چکانی از سمت تصفیه خانه ها سهمی از حوضه زاینده‌رود ندارد.

ناقوس کم آبی در حوضه زاینده‌رود طی ماه‌های آینده

اما مصائب خشک شدن سد زاینده‌رود به نابودی یک زیست‌بوم تالابی و یا اراضی کشاورزی شرق اصفهان و تهدید شدن امنیت غذایی و یا سهم آب صنایع برای در مدار تولید ماندن ختم نمی‌شود؛ در حال حاضر عمده دغدغه‌ها تأمین آب شرب و بهداشت بیش از ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر جمعیت مردم استان اصفهان و همچنین چهارمحال و بختیاری و یزد است.

مسئله حیاتی تأمین آب آشامیدنی مردم در ماه‌های آینده چالش اساسی مسئولان استان و کشور خواهد بود کمااینکه در حال حاضر نیز در برخی مناطق مسکونی شهر اصفهان، مردم از افت فشار گلایه می‌کنند زیرا به ویژه در آپارتمان‌ها طبقات دوم به بالا به لطف نصب پمپ بر شبکه، از آب شرب در ساختمان‌های خود برخوردار هستند و زمانی که برق قطع باشد یا فشار آب در شبکه سراسری کم، مردم از آب آشامیدنی محروم می‌مانند.

در همین ارتباط ناصر اکبری مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با اشاره به کاهش چشم‌گیر منابع محلی تولید آب در سالیان گذشته به مهر می‌گوید: وظیفه سنگینی برای تأمین آب شرب پایدار در سال آینده بر دوش ما قرار دارد که باید با اقداماتی نظیر تغییر در نحوه توزیع و شیوه مصرف آب از این شرایط دشوار عبور کنیم.

وی با اشاره به اینکه بر اساس آمارهای هواشناسی در سال آبی جاری تاکنون کم‌ترین میزان بارش را در سطح کشور در ۵۰ سال گذشته شاهد بوده‌ایم، خاطرنشان می‌کند: این شرایط در مناطق کویری شرق استان بسیار دشوارتر است و در صدد هستیم با همیاری دستگاه‌های اجرایی و همراهی مردم، طرح‌های مؤثری به‌منظور تقویت آبرسانی در این مناطق اجرا کنیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با بیان این‌که در حال حاضر تصفیه‌خانه آب اصفهان، آب مورد نیاز ساکنان ۶۰ شهر و ۳۸۰ روستای استان را تأمین می‌کند، می‌گوید: اوایل سال ۱۴۰۱ بخشی از فاز اضطراری سامانه دوم آبرسانی اصفهان بزرگ وارد مدار شد و امیدواریم با تکمیل این فاز، آبرسانی به مردم استان در سال آینده تقویت شود.

به گزارش سایت طلا، امیدها به طرح دوم آبرسانی که سامانه پدافندی سامانه اول آبرسانی اصفهان بزرگ به شمار می‌رود در حالی است که تأمین آب از طریق این سامانه نیز درصورت ذخیره مناسب در سد زاینده‌رود امکان پذیر خواهد بود مگر اینکه تصمیماتی در خصوص نحوه اجرای طرح تأمین آب ماندگان گرفته شده باشد. طرح تأمین آب ماندگان بنا به وعده استاندار سابق اصفهان قرار بوده تا بهار ۱۴۰۴ وارد مدار بهره برداری شود.

با وجود این در شرایطی که دومینوی خشکیدگی نه تنها حوضه زاینده‌رود که سایر حوضه‌های آبریز کشور را درگیر کرده، این پرسش مطرح است که چرا برای استفاده از تجربیات علمی جهانی نظیر بارورسازی ابرها در مناطق و شرایط مستعد، در شرایطی کنونی برنامه‌ریزی نمی‌شود؟

اکنون نه تنها منابع آب سطحی بلکه سطح منابع زیرزمینی به شدت کاهش یافته و چاه‌های فلمن که زمانی تأمین کننده آب شرب اصفهان بودند، چندسالی است که خشک شدند و دیگر چاه‌های حفر شده در شهر نیز وضعیت مناسبی برای تأمین شرب ندارند.

ناقوس کم آبی اکنون به صدا در آمده و بی تردید در صورت تداوم روند کنونی بارش‌ها و خالی ماندن سد زاینده‌رود، تابستانی سخت در انتظار اصفهان و نواحی مرکزی ایران خواهد بود.



لطفا نظر خود را بنویسید

نظر با ارزش شما پس از تایید مدیر نمایش داده می شود.
  • پاسخ اردشیر

    دوستان و هموطنان جمعیت اصفهان باید کاسته شود و آنان‌ به شهرهای جنوبی یعنی بندری مهاجرت کنند تا در تولید و صادرات فعالیت کنند.

    • پاسخ م.م در پاسخ به اردشیر

      شما می مهاجرت می‌کنی به جنوب .

  • پاسخ ماشین حساب

    از خدا میخواهم اشتباه های انسانی مردم و مسئولین رو ببخشه و آبادانی رو دوباره به کشور عزیزمون برگردونه ، حیف اصفهان

  • پاسخ محمد

    چه آبیاری و کشت دومی . وقتی قـرار است آب شرب نباشد ته مانده آب را داخل رودخانه خشک انداختن چه سودی داره!؟

  • پاسخ ناشناس

    خدا خیرش بده کشور همسایه آب را به روی ایران باز کرد وگرنه خدا میدونه چی بسرمون میومد درآینده نزدیک،، ممنونم از برادران افغان 🤝

    • پاسخ افغان شناس در پاسخ به ناشناس

      خدا خیرش بدهد ایران را که ابرها را داخل ایران بارور نمی کند که ابرها به کشور دوست همسایه برود و آنجا باران و برف بیاید یا افغانستان فقیر به اب های آزاد دریا ها و اقیانوس ها دسترسی ندارد که بتواند آنها را تسویه و شیرین کند

  • پاسخ ایمان چراغی

    خیلی عالی

  • پاسخ حسن جون

    سلام، چندین را برای این بحران هست یکی اینکه از سیستان و بلوچستان که به دریای عمان متصل است آبرسانی شود و از فروش دستگاه های آبشیرین کن اعتباری تامین کرد، دوم اینکه در نسیم صبحگاهی بخار آب از دریا به سمت خشکی حرکت می‌کند درمسیرش سینی قرار داده بشه با زاویه آب میشه جمع آوری کرد، یه دستگاهی هست که با چرخش باد در بیابان برهوت برقه خودش را تامین می‌کند و در مخزن دستگاه در24ساعت 40 لیتر آب از رطوبت هوا جذب و جمع آوری می‌کند میشه مهندسین کشور با مهندسی معکوس این محصول را بسازند و بمردم بفروشند، و موردی دیگر گیاهانی هستند که بصورت دیمی جذب آب انجام می‌دهند و14 گیاه بومی ایران هست که توانایی یک بار بارش درسال محصول خوبی می‌دهد کشاورزان به این سمت حرکت کنند، و اینکه کشاورزان برنج کار هم به سمته خشکه کاری حرکت کنند، و اینکه با تصفیه پسماند و فاضلاب قسمت بزرگی از مشکل حل می‌شود.

    • پاسخ حمید رضا در پاسخ به حسن جون

      اینجا ایرانه رفیق

  • پاسخ قاسم

    متأسفانه با این بی آبی بازهم مردم بسیار بسیار زیاد آب شرب رابرای ماشین شوستن ویا فرش نمی دانند که تو چه بحرانی هستیم.

  • پاسخ حمید

    آقا صنایع آب برراازاصفهان خارج کنید ببرید بوشهرکناردریا یا خرمشهر کنار اروند رود نزنید آبهای ملی رادرهم بکوبید با انتقال آقا کسل هست فرارآب داره ایران راویران نکنیدباناسیونالیست بازی ولجاجت

  • پاسخ ارمین

    تا اردوغان رییس جمهور ترکیه هست همینه اون داره ابرهای که میاد سمت ایران رو دست کاری می‌کنه و با امواج یا از هم جدا می‌کنه یا میفرسه جای دیگه

    • پاسخ رضا در پاسخ به ارمین

      اردوغان دستکاری نمی کنه عزیز دریاچه ارومیه که خشک شده این ابرهای 80درصد بارور به اونجا که می رسید با رطوبت دریاچه به حد اشباع می رسید می بارید ولی الان دیگه همون ابرها بدون اینکه ببارند از آسمان ایران خارج می شن

  • پاسخ علی

    امان از بی تدبیری مسئولان بن بروجن و طرح های غیر قانونی انتقال آب. به اصفهان بد کردین

  • پاسخ مهدی

    سلام به مردم ایران به نظر من تعجبی ندارد زاینده رود در اصل یک رود فصلی بوده وهست و همیشه بیش از ۹۰ درصد آب خود را از ذوب برف و آب باران دشت کرده مشکل بی برنامگی و در اصل بی سوادی بعًضی از مسئولین است که صنایع آب بر رادر این شهر توسعه واحداث میکنندوزمینه ایجاد یک کلانشهر را در کویر مرکزی ایران فراهم کردند تنها راه نجات این شهر از بحران نگاه به سرزمین های جنوبی و انتقال کا رخانه ها به آنجاست متاسفانه تعدادی کوته فکر با اندیشه ایجاد سد بر سرچشمه های کارون در صدد رفع مشکل اند اما نمی دانند که انجام این کار باعث خشکاندن تالاب‌ها وآبگیرهای خوزستان می شود ودرصد رطوبت را در جلگه به صورت وحشتناکی پایین می آورد و این یعنی عدم تغذیه توده های ارسالی از سومالی و جنو ب غربی و نباریده باران در زاگرس مرکزی و مرگ زندگی در جلگه و نهایتا فلات مرکزی

  • پاسخ عباس

    با سلام. چرا شهر کویری اصفهان رتبه اول تولید فولاد سیمان هست؟ چرا اصفهان کویری رتبه اول تولید لبنیات. ماهی زینتی. شیلات. پرورش مرغ بلدرچين. تولید قارچ تولیدات گلخانه ای هست؟ چرا اطراف زرین شهر چادگون این همه باغ وویلا هست. آب اینها از کجا میاد؟ چرا تواصفهان کویری برنج می‌کارند؟ چرا شهر کویری اصفهان این همه فضای سبز داره؟

  • پاسخ امین

    قابل توجه وزارت نیرو که در فصل گرما اصرار داره مردم اصفهان از کولر آبی استفاده کنند! شما که آب شیرین ندارید چرا در دستورالعملهای خود تجدید نظر نمیکنید والله آب شیرین راحت به دست نمیاد آن هم در کویر ، آنوقت هر کولر آبی در ۲۴ ساعت حداقل ۲۰۰ لیتر آب مصرف میکنه ، خودتان حساب کنید اگر یک میلیون کولر آبی داشته باشیم در یک شبانه روز ۲۰۰ میلیون لیتر میشود حالا در یک ماه چقدر میشود ؟ خودش یک دریاچه آب پشت سد است...

  • پاسخ کاظم خیابانی

    حیف زاینده رود زیبا، واقعا چرا خشکسالی با این شدت گریبانگیر کشور عزیزمان و مخصوصاً مناطقی مانند اصفهان شده؟ با وجود لزوم مصرف درست مردم ، الان مشکل اصلی در بارش برف و باران است ولی چرا بارندگی ها کم شده؟

    • پاسخ منتظر ظهور در پاسخ به کاظم خیابانی

      تاریخ رو برک بزنید علت رو متوجه میشوید زاینده رود رود فصلی است و اضافه برآن صنعت غیر مهندسی و نادرست در آن ساخته شد و اگر انتقال بی رویه آب از کارون که هزینه هنگفت ی به کشور متحمل کرد، نبود هیچ اثری از آن نمی‌ماند و سازه پل زاینده رود دلیل کافی بر فصلی بودن است

  • پاسخ میرمحمدرضاموسوی

    چرا به بارو سازی ابرها اقدام نمیشود؟ الان که چین و روسیه ارتباطات خوبی داریم و هم قراردادهای بلند مدت! چرا مسئولین از این فرصتها استفاده نمی‌کنند؟ سپاه چند سال پیش اعلام کردکه قادر به بارور سازی ابرها هستیم و اینکه اقدامی صورت نمیگرد جای بسی تعجب وتاسف است،،،،

  • پاسخ ناشناس

    دراین 30تا40سال اخیر وضعیت تغییر اقلیم و افزایش گازهای گلخانه ای مانندمتان بی نهایت بوده که نه تنها ایران بلکه قسمت‌های زیادی از مناطق دنیا را دربرگرفته است و باعث کم بارشی گردیده واین را قبول دارم که نیروهایی چه در خارج مرزها وچه در داخل ایران بطورناخواسته موجب کم بارشی شده اند

  • پاسخ وحید

    خشک شد ک خشک شد. ما که توی یاسوج رودخونمون خشک شده باید باعثشو کی و چی بدونیم

  • پاسخ حسینی

    وقتی هر رئیس جمهوری اومد برا شهر و باغهای خودش آب از زاینده‌رود برد و شرکتهای بزرگ فولاد و....... که بیشترین مصرف آب را دارن کنار زاینده رود بنا کردند و سودش می‌ره تهران نتیجه میشه بدبختی کشاورز از بین رفتن محیط زیست و مریضی های لاعلاج برای مردم بدبخت حاشیه زاینده رود و تالاب گاوخونی

  • پاسخ همین که هست

    تمام شد . تمام

  • پاسخ تورج

    پس انتقال آب بین حوزه ای هم جواب نمی‌دهد .هزینه اینهمه پروژه بی مصرف انتقال آب صرف توسعه روشهای نوین آبیاری واصلاح الگوی کشت حتی به قیمت پرداخت وخرید تضمینی دولت بشود بسیار بهتر از این وضعیت است .ساخت دهها صد با امکان ذخیره چندبرابر آبدهی رودها آخرش شد همین .سدهست آب نیست ...